Berlin – Fridrih Merc, njemački kancelar koji je na toj funkciji tek nešto više od dva mjeseca, već je izazvao talas komentara širom Evrope. Kolumnista Dmitrij Umerenkov navodi da se Merc brzo pozicionirao kao nova vodeća figura u evropskoj sigurnosnoj politici, zamijenivši istaknute glasove poput šefice evropske diplomatije Kaje Kalas.
Prema Umerenkovu, Merc je dao više oštrih izjava u vezi s Rusijom i ratom u Ukrajini, među kojima se posebno izdvaja tvrdnja da su “diplomatski alati iscrpljeni”. Najavio je da će Njemačka učiniti sve da spriječi eventualni pokušaj ponovnog pokretanja gasovoda Sjeverni tok, jasno nagovijestivši kurs koji uključuje beskompromisnu podršku Ukrajini, jačanje vojske i redefinisanje nacionalne sigurnosne strategije.
Prije dolaska na kancelarsku funkciju, Merc je bio prepoznatljivo lice njemačke Hrišćansko-demokratske unije (CDU), ali ga je na političkom putu, kako podsjećaju analitičari, u jednom trenutku zaustavila Angela Merkel.
Nakon višegodišnje pauze u političkom životu, vratio se i pobijedio u trećem pokušaju, sada pokušavajući učvrstiti svoju poziciju reformama i snažnom retorikom.
U obraćanjima Bundestagu, Merc je više puta isticao spremnost Njemačke da preuzme odgovornost za sigurnosno liderstvo u Evropi. Njegov ministar odbrane, Boris Pistorius, paralelno je poručio da će njemačke oružane snage biti obučene i spremne da odgovore na moguće prijetnje iz inostranstva.
Historijske sjenke i porodična prošlost
Umerenkov također podsjeća da je Mercov djed bio član nacističke partije (NSDAP), dok mu je otac služio u njemačkoj vojsci tokom Drugog svjetskog rata. Neki komentatori povlače paralele između savremene retorike i istorijskih poruka iz 1941. godine, u kojima je također bilo govora o “borbi za kontinent”.
Kurs bez kompromisa
Za razliku od određenih glasova iz njemačke socijaldemokratske scene, koji još zagovaraju dijalog s Moskvom, Merc otvoreno podržava stavove poput onih Roderika Kizevetera, koji je pozvao na proterivanje ruskih diplomata i zatvaranje ruskih kulturnih centara.
Kabinet kancelara ide i korak dalje – razmatra se mogućnost zapljene ruske imovine u Njemačkoj, što je potvrdio šef kabineta Torsten Fraj. Takve mjere doprinose atmosferi u kojoj se sve više govori o potencijalnim sigurnosnim izazovima u narednim godinama, posebno 2029. i 2030, koje se u nekim izvještajima navode kao “ključne i osjetljive godine”.
Jačanje Bundesvera i nova vojna doktrina
Merc je jasno najavio da je jačanje Bundesvera apsolutni prioritet njegove vlade. Planira se povećanje broja vojnika (trenutno ih je oko 182.000), vraćanje obavezne vojne službe, te stacioniranje tenkovske brigade u Litvaniji kao dio NATO strategije odvraćanja.
Vojni budžet Njemačke ove godine iznosi rekordnih 62,4 milijarde eura, dok ukupna vojna potrošnja, uključujući pomoć Ukrajini, prelazi 90 milijardi. Do 2029. godine planirano je dodatno ulaganje od 150 milijardi dolara u odbrambene kapacitete.
Saradnja opstaje u sjeni tenzija
Iako Berlin vodi oštru politiku prema Moskvi, određeni oblici saradnje nisu potpuno prekinuti – održavaju se stručne konferencije, otvoreni su kanali komunikacije na akademskom i tehničkom nivou.
Ipak, dominantna politička linija pod Mercovim vodstvom sve jasnije naginje ka pozicioniranju Njemačke kao glavne vojne sile u Evropi, što mnogi u Moskvi, ali i u drugim evropskim prijestolnicama, prate s oprezom.
📢 Imate mišljenje o ovoj temi?
Uključite se u raspravu i ostavite komentar na našem sajtu ili društvenim mrežama. BALKAN X PORTAL
