Zajednička komisija za evropske integracije Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine primila je k znanju Izvještaj Evropske komisije o Bosni i Hercegovini za 2025. godinu, koji donosi izrazito kritičnu ocjenu stanja evropskih integracija u zemlji.
O sadržaju Izvještaja govorio je šef Delegacije Evropske unije i specijalni predstavnik EU u BiH, ambasador Luigi Soreca, naglasivši da dokument predstavlja svojevrsno „štivo za otrežnjenje“. Prema njegovim riječima, u proteklih godinu dana u Bosni i Hercegovini nije zabilježen nikakav suštinski napredak na putu ka Evropskoj uniji.
U Izvještaju se podsjeća da je Evropska komisija još u maju 2019. godine usvojila Mišljenje o zahtjevu BiH za članstvo, kojim je definisano 14 ključnih prioriteta. Status zemlje kandidata Bosni i Hercegovini dodijeljen je u decembru 2022. godine, uz uslov da se provedu osam dodatnih koraka iz preporuka Komisije. U martu 2024. godine Evropsko vijeće donijelo je odluku o otvaranju pregovora o pristupanju, ali uz jasnu poruku da je za usvajanje pregovaračkog okvira nužno ispuniti sve preostale obaveze.
Iako vlasti u Bosni i Hercegovini i dalje javno deklariraju opredijeljenost ka članstvu u EU kao strateškom cilju, Evropska komisija konstatuje da je reformski proces u izvještajnom periodu praktično zaustavljen. Usvojen je tek vrlo ograničen broj reformi – zakoni o kontroli granica i zaštiti ličnih podataka, kao i Sporazum o statusu s Frontexom. Komisija poručuje da BiH mora hitno vratiti fokus na usklađivanje zakonodavstva s pravnom stečevinom EU i evropskim standardima.
Posebno se naglašava da je period na koji se Izvještaj odnosi obilježen ozbiljnim političkim tenzijama i eskalacijom kriza, naročito u Republici Srpskoj, što je ocijenjeno kao direktno suprotno evropskom putu Bosne i Hercegovine.
Navodi se da je nakon prvostepene krivične presude predsjedniku Republike Srpske Miloradu Dodiku Narodna skupština RS-a usvojila zakone koji su, prema ocjeni Komisije, podrivali ustavni i pravni poredak BiH, funkcionalnost državnih institucija i temeljna ljudska prava. Te zakone je kasnije poništio Ustavni sud BiH. Nakon pravosnažne presude u žalbenom postupku, Milorad Dodik je smijenjen s dužnosti, imenovan je privremeni predsjednik entiteta, a prijevremeni izbori za predsjednika Republike Srpske zakazani su za 23. novembar 2025. godine. Istovremeno, raspad vladajuće koalicije i dugotrajni, neuspješni pregovori o formiranju nove vlasti dodatno su otežali funkcionisanje izvršne i zakonodavne vlasti.
Izvještaj konstatuje da je Bosna i Hercegovina pokazala određeni stepen angažmana u okviru Plana rasta za Zapadni Balkan, koji se zasniva na četiri stuba: postepenoj integraciji u jedinstveno tržište EU, regionalnoj ekonomskoj integraciji, provođenju temeljnih reformi i povećanoj finansijskoj podršci.
Međutim, zbog izostanka Agende reformi, Evropska komisija je u julu 2025. godine smanjila indikativnu finansijsku alokaciju za Bosnu i Hercegovinu za 10 posto. Agenda reformi usvojena je tek u septembru 2025. godine i proslijeđena Evropskoj komisiji na odobrenje.
Zaključak Izvještaja je jasan: bez političke stabilnosti, poštivanja ustavnog poretka i stvarnog provođenja reformi, evropski put Bosne i Hercegovine ostaje ozbiljno blokiran.
