U mjesecu oktobru 2023. godine na teritoriji Grada Doboja, odnosno mjesne zajednice Rječica Gornja (lokalitet Orline), firma “Limunkop”, d.o.o. Doboj počinje da vrši ispitivanja, a nedugo zatim i eksploataciju kamena na navedenom lokalitetu.
Interesantna stvar je da do tog trenutka niko od predstavnika MZ nije obaviješten niti upoznat sa početkom radova. Firma “Limunkop” počinje da svakodnevno odvozi kamen, a po riječima lokalnih mještana, vozači firme počeli su da se ponašaju bahato i bezobzirno, što je uticalo na to da se stanovništvo počinje osjećati ugroženo, posebno zbog činjenice da na ovom predjelu djeca pješke idu u osnovnu školu koja je udaljena oko 2 km od Rječice.
“Roditelji počinju da ih odvode u školu iz straha da ne nastradaju zbog brze vožnje kamiona dotične firme koja odvozi kamen. Počinje da se nanosi materijalna šteta domaćinstvima (prskanje blata u dvorišta, prljanje metalnih ograda od okućnica, stradaju domaće životinje) koja se graniče sa lokalnim putem na kome se odvija pomenuti saobraćaj”, tvrdi za naš portal Darko Petković, jedan od mještana Rječice.
Tada i mještani drugih sela koji gravitiraju kraj regionalnog puta Maglaj-Doboj gdje prolaze kamioni “Limuna” počinju da se bune i negoduju, a predstavnici MZ Rječica Gornja šalju dopis sa pritužbama firmi “Limunkop”, ali bez rezultata.
Nakon što se stanje ne mijenja, grupa nezadovoljnih građana pomenutih sela se samoorganizovala i odlučila da organizuje miran protest kako bi pokušala da ukaže na probleme koji su se pojavili, s obzirom da do tog trenutka niko od nadležnih nije reagovao.
Miran protest se zakazuje za 30. 3.2024 u mjestu Trbuk, gdje pomenuta firma ima jedno od svojih sjedišta. Organizatori su uputili poziv vlasnicima firme “Limunkop” da prisustvujuju istom, a takođe i firmi Integral koja na spomenutom mjestu ima legalan kamenolom.
Mještani su uputili dopis i gradonačelniku Doboja i nadležnima iz gradske uprave da prisustvuju protestu i čuju probleme sa kojima se suočavaju. Skup se prijavljuje u MUP-u i dobija odobrenje da se održi u trajanju od jednog časa.
Poziv za protest
“Tri dana prije održavanja skupa preko društvenih mreža dobijamo informaciju da MZ Trbuk i MZ Rječica Gornja podržavaju skup, odnosno miran protest. Međutim, svi oni su stranački aktivisti SNSD Doboj. Nama tada postaje sumnjivo, pa se počinjemo pitati da li je to “naredba” iz Doboja, sa stranačkog vrha? Da li se radi o iskrenoj podršci ili sabotiranju skupa”, objašnjava Petković i dodaje da je skup obezbjeđivala policija i da su istom zaista i prisustvovali članovi SNSD-a koji su pozvani putem pomenutih MZ.
Skup
Mještani su na skupu po prvi put pitali predstavnike firme “Limunkop” da li imaju koncesiju za eksploataciju kamena i dobijaju potvrdan odgovor.
Međutim, mještani su bili uporni i počeli su da se pismenim putem obraćaju, kako firmi “Limun”, tako i Komisiji za koncesije Republike Srpske i gradskoj upravi, ali im niko nije odgovorio.
Nakon toga, odlučuju da se obrate nadležnim institucijama i putem Udruženja građana “Kolo” iz Rječice Gornje i dobijaju odgovore koji su ih zaprepastili!
“U vezi vašeg navedenog dopisa zaprimljenog u Komisiji za koncesije RS dana 19.4.2024. Komisija za koncesije Republike Srpske vas obavještava da uvidom u registar ugovora o koncesiji kao i arhivi Komisije ne postoji Ugovor o koncesiji zaključen u vezi s, vaše strane pomenutog ležišta “Orline”, kao što ste već i pomenuli vidjevši u Registar ugovor o koncesiji”, napisala je Maja Šuput, predsjednik Komisije za Koncesije.
Odgovor komisije
Sličan odgovor dobijen je i iz Ministarstva energetike i rudarstva, gdje ministar Petar Đokić tvrdi da firmi “Limunkop” nije odobrena koncesija za eksploataciju mineralnih sirovina.
“Ministarstvo energetike i rudarstva je odobrilo privrednom društvu “Limunkop”d.o.o. Doboj, u skladu sa Zakonom o geološkim istraživanjima, izvođenje detaljnih geoloških istraživanja po Projektu detaljnih geoloških istraživanja tehničkog građevinskog kamena peridotite na lokalitetu “Ravna kosa” u Rječici, Grad Doboj. Odobrena istraživanja su završena te je privredno društvo “Limunkop” d.o.o. Doboj, u skladu sa Zakonom o koncesijama, pokrenulo inicijativu za dodjelu koncesije za eksploataciju tehničkog građevinskog kamena peridotite na lokalitetu “Ravna kosa” u Rječici. Trenutno se provode procedure propisane Zakonom o koncesijama”, navodi Đokić.
Nainteresantnija stvar od svih jeste činjenica da je Ministarstvo energetike i rudarstva RS u proceduri davanja koncesije za eksploataciju tražilo zvaničnu saglasnost lokalnih vlasti Doboja, a o traženoj saglasnosti odbornici ovog grada su se izjašnjavali 6.6.2024. na sjednici Skupštine grada.
„Informacija o podnesenoj inicijativi za dodjelu koncesije za eksploataciju tehničkog građevinskog kamena serpentinisanog peridotita na ležištu „Ravna kosa“ u Rječici Grad Doboj“ nije dobila podršku odbornika”, piše u zvaničnom saopštenju.
Mještani Rječice su podnijeli i prijavu i Republičkoj upravi za inspekcijske poslove RS, sa tvrdnjama da se na njihovom području posljednjih nekoliko mjeseci vrši nelegalna eksploatacija tehničkog građevinskog kamena. Naveli su da je, prema važećem Zakonu o geološkim istraživanjima RS, propisano da je najveća dozvoljena količina mineralne sirovine koja se može izuzeti 200 metara kubnih. Nasuprotot ovome, a bez ikakvih odobrenja za eksploataciju, sa ovog je lokaliteta, po njihovim tvrdnjama, u proteklih šest mjeseci izvučeno daleko više minerala, odnosno, vršena je nelegalna eksploatacija.
Inače, firma “Limunkop” je u vlasništvu Slađana Davidovića, a prošle godine zabilježila je prihod od 13.6 miliona maraka, dok je dobit iznosila 5.1 milion. Nezvanično, u Doboju se već odavno spekuliše i da bivši gradonačelnik ovog grada Obren Petrović ima svoj udio u firmi. Zarada od nelegalne eksploatacije kamena na ovom lokalitetu, makar za sada, nije poznata.
Iako smo poslali upit i gradskoj upravi grada Doboja, ali i firmi “Limunkop”, do trenutka objave ovog teksta od njih nismo dobili nikakav odgovor.
Piše: Stefan Blagić
